* Từ tham khảo:

* Tham khảo ngữ cảnh

Nhiều cuộc đời cô bầy ra tới chỗ khó khăn , nghĩa là tới chỗ mà lương tri của cô cho không thể có được , thì cô lại mỉm cười xoá bỏ đi để bầy lại cuộc đời khác.

Trở thành lương tri của xã hội cái điều nhiều cây bút thời nay trong thâm tâm cũng thấy đúng , nhưng lại cho là xa vời cao siêu quá chính là điều Nguyễn Minh Châu cảm thấy một cách máu thịt và muốn lấy cả đời văn của mình ra để thực hiện.

Trong bài viết mang tên ý nghĩa phê bình văn học , Nhị Ca tóm tắt quan niệm phê bình văn học của mình như sau : "Từ trong nguồn gốc sâu xa của nó , sáng tác và phê bình chỉ là hai mặt nhất trí của một nhu cầu tinh thần : sáng tác là hành động , phê bình là nhận thức và lương tri của các hành động đó.

Thật vậy , sau khi nói rằng sự làm người là nghiêm chỉnh , rằng chúng ta phải sống đúng sống tốt , như cái phần lương tri trong chúng ta vẫn yêu cầu , cuộc đời Nguyễn Tuân như còn muốn nhắn nhủ thêm một điều này nữa : muốn hay không muốn mỗi chúng ta đều là một thực thể đơn nhất , riêng biệt , không giống một ai khác và không ai thay thế nổi.

Ta cứ nói ta "là lương tri của thời đại" , nhưng sự thật thì nhiều việc , nhiều người chưa thể hiện được điều đó.

* Từ đang tra cứu (Ý nghĩa của từ, giải nghĩa từ): lương tri

* Xem thêm: Từ điển Giúp đọc Nôm và Hán Việt