* Từ tham khảo:

* Tham khảo ngữ cảnh

Cha sinh mẹ dưỡng ra con Cũng như trời đất nước non không cùng Vẫn là một khí huyết chung Chia riêng mày mặt trong lòng sinh ra Bào thai chín tháng mang ta Kiêng khem tật bệnh ai hoà chịu chung Vượt bể Đông có bè có bạn Mẹ sinh ta vượt cạn một mình Sinh ta mát mẻ yên lành Từ nay mẹ mới nhẹ mình không lo Chốn lạnh ướt để cho mẹ ngủ Nơi ấm êm mẹ ủ con nằm Năm canh con khóc cả năm Ôm con mẹ chịu khổ tâm lo phiền Khi con ốm sốt chẳng yên Con phiền có một , mẹ phiền bằng hai Ngọn đèn chong bóng canh dài Nghĩ thua nghĩ được có ai ngỏ cùng Con rày đã yên lành mát mẻ Mẹ mới lòng vui vẻ không lo Dành riêng quà bánh nhường cho Sắm riêng quần áo mới đồ chiều con Trông con nằm ngủ ăn ngon Sợ con thất ý lại còn hờn lâu Hai ba tuổi độ hầu học nói Tập dạy cho thưa nói dần dần Đến chừng biết mặc áo quần Nuôi thầy dạy học tập văn tập bài Kể với ai cửa nhà nghèo đói Trông cho con theo dõi người ta Đến ngày con bước đi ra Mẹ cha biết mấy thịt da tiêu mòn Đến khi con mười lăm mười tám Lấy vợ cho lại sắm cửa nhà Sinh ta rồi lại nuôi ta Cũng như trời đất sinh ra giống người.

Bây giờ , quay trở lại cái điểm thứ nhất là sự cần mẫn của Tô Hoài trước trang giấy : Ngay từ trước 1945 , tác giả Dế mèn đã có truyện ngắn Hết một buổi chiều (viết ở Sài Gòn) trong đó ông chế giễu một anh nhà văn tập tọng , thích nổi tiếng , nhưng lại lười , lúc nào cũng chờ cảm hứng , rút cuộc chả viết được gì nên hồn.

Edmond Nordemann thích thú văn hóa An Nam đã ghi chép lại những gì ông tìm hiểu rồi gom vào cuốn sách có tên An Nam văn tập trong đó có cả tiếng rao.

Trong An Nam văn tập , ông liệt kê ra ba mươi tiếng rao ông nghe được trên đất Hà Nội , hầu hết là rao bán hàng : Ai cua bể ra mua ! , Ai bánh cuốn Thanh Trì ra mua ! Ai bán dầy giò mua nào !... Những âm thanh mộc mạc , đơn giản mà Edmond Nordemann nghe thấy đã xuất hiện trước đó , có thể rất lâu mà những người bán hàng thời đó chỉ tiếp nối.

Edmond Nordemann , tác giả của cuốn An Nam văn tập (Chrestomathie Annamite , viết xong năm 1894 , xuất bản năm 1898 ở Hà Nội) đã phải thốt lên : "Trí tuệ và sức làm việc của ông ấy quả là phi thường".

* Từ đang tra cứu (Ý nghĩa của từ, giải nghĩa từ): văn tập

* Xem thêm: Từ điển Giúp đọc Nôm và Hán Việt