Bài quan tâm
Đoàn tộc phả 段族譜
Mô tả/description : “Gia phả họ Đoàn ở thôn Hữu Châu Tả Thanh Oai, nay thuộc Hà Nội. Đoàn Trọng huyên là cha của Đoàn Triển.
Cháu đời thứ 10, cử nhân Đoàn Trọng Huyên Xuân Thiều soạn. Quyền trấn thủ Thái Nguyên tiến sĩ Vũ Văn Lý đề tựa. Ất Mùi tam nguyệt Bắc tỉnh Văn Ôn cử nhân Đỗ Bồi Nguyên thư. Nội dung tương tự như bản R.951.”
Đông Trù Đoàn tộc phả 東稠段族譜
Mô tả/description : “Nội dung: gia phả họ Đoàn ở thôn Hữu Châu, Tả Thanh Oai nay thuộc Hà Nội. Có 2 bài Tựa.
Đầu sách là bài Tựa: Đông Trù Đoàn tộc phả tự do nguyên quyền trấn thủ Thái Bình Tiến sĩ Vũ Văn Lý đề tựa năm Thiệu Trị 5 (1845), nói việc ông nhân dịp về thăm quê mùa thu năm Ất tỵ gặp Đoàn Trọng Huyên tự Xuân Thiều, hai ông bàn bạc và soạn gia phả cho họ Đoàn. Họ Đoàn là họ danh tiếng ở làng Đông Trù, có nhiều người làm khanh tướng như: Thiếu khanh công đô tổng binh, quản lĩnh… con cháu đông đúc nhiều người danh giá nên việc soạn gia phả để giáo dục truyền thống cho đời sau là việc rất cần thiết. Trong bài Tựa, Vũ Văn Lý còn nhấn mạnh đến công việc biên soạn gia phả rất hữu ích.
Tiếp đến là bài Tựa của Đoàn Trọng Huyên tự Xuân Thiều đề năm Minh Mệnh 13 ghi quá trình biên soạn và ý nghĩa của việc làm đó: số là hành trạng của cụ tổ Phú Sơn công cho đến đời thứ 4 đã quá xa không thể biết được nữa nhưng sau đời thứ 4 có Trì uy tướng quân đô chỉ huy sứ thiêm sự Phúc Lương công làm quan to muốn khôi phục lại dòng tộc. Ông sinh 2 con trai, 2 con ông lại sinh 3 cháu trai, hợp lại thành đời thứ 6, từ đó con cháu đông đúc lập thành 1 làng gồm 4 giáp, họ có nhiều người làm khanh tướng, giỏi võ nghệ. Nay ghi thành gia phả để con cháu đời sau hiểu rõ về dòng họ Đoàn.
Sau Phàm lệ, Sơ đồ thế thứ là gia phả chính văn: Cụ tổ họ Đoàn, Phúc Sơn công, vốn người giáp Đông Thượng Trù, thôn Chu Xá xã Hữu Thanh Oai tổng Tả Thanh Oai huyện Thanh Oai phủ ứng Hoà (nguyên là ứng Thiên) tỉnh Hà Nội (nguyên là trấn Sơn Nam Thượng). Đời 2: Phúc Khảo công, dời 3: Phúc Tâm công, đời 4: Phúc Độ công. Đời thứ 5: Phúc Lương công, sống vào triều Lê, có công chinh phạt, có tài dũng lược làm quan đến Trì uy tướng quân đô chỉ huy sứ ti đô chỉ huy thiêm sự, hàm tứ phẩm.Đời thứ 6: Phúc Vị công: con cả Phúc Lương công, làm quan triều Lê. Đời thứ 7: Pháp Lộc công. Đời thứ 8: Pháp Duyên công. Đời thứ 9: Hữu Thọ công (húy Ngữ), Trọng Tú công (húy Đức) Trọng Tú 13 tuổi thi đỗ sinh đồ khoa Mậu tí Cảnh Hưng 29 (1768). Đời thứ 10: Chính Lý công (húy Thì Lượng) Nhập thị Trịnh vương phủ, Thị nội giám. Đời thứ 11: Trọng Tường, Trọng Dung, Trọng Tiệp.”
Duyệt bằng nhật kí - Thành thái ( 1897) 閲憑日記
Mô tả/description : Nhật kí năm Thành Thái thứ 9 (1987) của triều đình nhà Nguyễn ghi chép danh sách những người được duyệt bằng cấp và những nghị định thăng thưởng, về hưu,… của quan lại.
Duyệt bằng nhật kí - Thành thái ( 1905) 閲憑日記
Mô tả/description : Nhật kí năm Thành Thái thứ 10 (1989) của triều đình nhà Nguyễn ghi chép danh sách những người được duyệt bằng cấp và những nghị định thăng thưởng, về hưu,… của quan lại.
Hải Thượng châu ngọc cách ngôn 海上珠玉格言
Mô tả/description : Nội dung ghi chép những thông tin quý báu của Hải Thượng Lãn Ông 海上 懶翁 về nguyên nhân gây ra một số loại bệnh tật cũng như những phương pháp chữa trị hữu hiệu.
Hải thượng đại thành Lãn Ông tập thành tiên thiên 海上大成懶翁集成先天
Mô tả/description : Sách được chia làm 37 mục, bàn luận về những vấn đề về y học của Hải Thượng Lãn Ông 海上 懶翁 (Lê Hữu Trác) như: Thuỷ hoả lập mệnh luận 水火立命論,Chư bệnh cầu nguyên luận 諸病求源論, Bổ dược đắc nghi luận 補藥得宜論, Trị Pháp đề cương 治法提綱, Bát vị gia giảm 八味加减, Tiên thiên hư chứng trị liệu đại chỉ 先天虚證治療大旨,…
Hải Thượng hành giản trân nhu 海上行簡珍需
Mô tả/description : Sách biên chép những bài thuốc quý và cách chữa trị đơn giản về những chứng bệnh thông thường như: Các chứng Trúng phong 中風, Thương phong 傷風, Trúng khí 中氣, Thương hàn 傷寒, Trúng thử 中暑, Nhiệt bệnh 熱病, Ôn bệnh 温病, Thấp chứng 濕症, Phát hoàng bệnh 發黄病, Cước khí bệnh 脚氣病, Đầu thống bệnh 頭痛病...
Hải Thượng tâm đắc thần phương 海上心得神方
Mô tả/description : Các phương thuốc thần hiệu của Hải Thượng Lãn Ông 海上懶翁 chữa trị các chứng bệnh về mạch yếu, dương yếu, bệnh thận, dưỡng thai, bổ khí huyết, bổ dương,…
Hải Thượng y hải cầu nguyên 海上醫海求源
Mô tả/description : Vận dụng những quy luật vận hành của trời đất và những bộ phận trong cơ thể của con người để tìm ra nguồn gốc, nguyên nhân cốt yếu gây nên bệnh tật như: Tiểu tiện bất lợi, Sau bệnh mất tiếng do thận yếu, ăn không được do hoả vượng, ăn vào nôn ra do thiếu hoả, bạo bệnh bị chết đều thuộc ở hoả, tinh thần dồi dào thì vui cười không ngớt, tinh thần suy giảm gây nên buồn phiền, tinh thần bị hao tán ở bên trong là do khí huyết trong thân thể không làm chủ được.
Hàn mặc lâm 韓墨林
Mô tả/description : Nội dung ghi chép các mẫu văn bản quy chuẩn về các việc: chúc mừng, khế ước, khoán ước, cất cử, đơn từ bằng trát, gửi thư,… gồm 5 mục lớn: 1. Hỉ hạ cống tiên 喜賀貢箋; 2. Khế khoán chư sự 契券諸事; 3. Bảo cử chư sự 保舉諸事; 4. Từ trát chư sự 詞札諸事; 5. Thư kí chư sự 書寄諸事.
Hậu Trần dật sử 後陳逸史
Mô tả/description : “Còn gọi là Trùng Quang tâm sử 重光心史, tập tiểu thuyết lịch sử do Phan Bội Châu [潘珮珠] sáng tác lấy đề tài hồi đầu thế kỷ XV khi nước ta bị quân Minh đô hộ, mục đích để tuyên truyền tư tưởng yêu nước chống Pháp. Mở đầu bằng những lời kêu gọi thức tỉnh: Khởi khởi khởi. Ngã quốc dân ngã đồng bào thính dư tiểu tử đàm cổ sự. Dư tiểu tử kim nhật sở đàm chi cổ sự phi Âu phi Mỹ phi Trung Hoa Nhật Bản phi Ấn Độ Xiêm La… / Dậy ! Dậy! Đồng bào nước ta hãy nghe tôi kể chuyện xưa. Chuyện xưa mà tôi kể đây không phải là chuyện cổ của châu Âu, châu Mỹ, không phải chuyện cổ của Trung Hoa, Nhật Bản, mà cũng không phải chuyện cổ của Thái Lan, Xiêm La…”. Tác giả dựng lên bối cảnh lịch sử tại vùng căn cứ trên trại núi Trùng Quang những người đồng tâm đồng chí cùng nhau lập ra một Hội yêu nước gọi là Hội Trùng Quang, tôn lập Trần Quý Khoáng là con cháu nhà Trần làm minh chủ để lãnh đạo, tổ chức nhân dân đứng lên đánh đuổi giặc Minh, giành lại non sông đất Việt. Từ những ngày nhen nhóm buổi đầu, nghĩa quân dần dần mở rộng thanh thế, đánh thắng lớn hơn, rồi giải phóng được cả tỉnh Nghệ An, Trần Quý Khoáng lên ngôi hoàng đế. Nguyện vọng của tác giả là dùng ngòi bút lông đem tâm huyết đánh giặc cứu nước truyền sang cho các nhân vật trong truyện, mong qua họ thổi một khí thế cho phong trào yêu nước lúc bây giờ đang gặp lúc khó khăn. Tác phẩm gồm 22 hồi (nguyên bản gọi là tiết): 1. Cứu hữu khí gia [救友棄家]/ Bỏ nhà cứu bạn; 2. Ngạo hài nhập ngục [傲鞋入獄]/Kiêu ngạo với đôi giày (của tướng Minh) bị tống ngục; 3. Hào kiệt minh tâm [豪傑盟心]; 4. Anh hùng lộ đảm [英雄露膽]/ Anh hùng tỏ gan; 5. Cựu bang tân mệnh [舊邦新命]/ Nước cũ mệnh mới; 6. Đại thí tiểu đề [大試小題]/ Đề nhỏ thi lớn; 7. Kiếm quang xuất hạp [劍光出匣]/ Ánh gươm thoát vỏ; 8. Thiết hán đăng đàn [鉄漢登坛]/ Dũng sĩ lên đàn; 9. Oan cầm điền hải [冤禽填海]/ Chim oan lấp biển; 10. Sắc thạch bổ thiên [色石補天]/Vác đá vá trời; 11. Phùng trường tác hý [逢場作戲]/ Màn kịch huyện đường; 12. Phú cường cơ sở [富強基礎]/ Cơ sở mạnh giàu; 13. Vương bá quyền dư [王伯權輿]/ Nảy mầm vương bá; 14. Huyền ca sát phạt [弦歌殺伐]/ Đàn ca sát phạt; 15. Khô hủ thần kỳ [枯腐神奇]/ Mưu kế thần kỳ; 16. Trương la đãi hổ [張羅待虎]/ Giăng lưới bắt hổ; 17. Phó hải trảm kình [赴海斬鯨]/ Ra biển chép kình; 18. An bài lôi vũ [安排雷雨]/Giông tố định sẵn; 19. Chỉ cố sơn hà [指顧山河]/ Xoay chuyển sơn hà; 20. Khu sách quỷ thần [驅策鬼神]/ Khu sách quỷ thần; 21. Thừa phong phá lãng [乘風破浪]/Cưỡi gió vượt sóng; 22. Hoàn kiền chuyển khôn [環乾轉坤]/ Thay đổi trời đất. Tác phẩm này Phan Bội Châu viết khi mới xuất dương (1905), sau từng được đăng trên Binh sự tạp chí (Hàng Châu, Trung Quốc). Các văn bản do người trong nước truyền chép cũng có chênh lệch về ngắt tách và tên gọi các hồi.”
Hoa Trình thi tập 華程詩集
Mô tả/description : Sưu tập thơ văn của nhiều tác giả nổi tiếng như: Vũ Huy Đĩnh 武輝挺, Phạm Quý Thích 范貴適, Trương Đăng Quế 張登桂, Nguyễn Đức Đạt 阮德達, Trần Tử Mẫn 陳子敏, Nguyễn Tư Giản 阮思簡, Bùi Văn Dị 裴文,…Bao gồm các tập thơ như: Hoa trình thi tập 華程詩集, Danh công thi thảo 名公詩草, Quảng Khê Trương tiên sinh thi 廣溪張先生詩, Nam Sơn dưỡng tẩu Khả Am tiên sinh thi tập 南山養叟可庵先生詩集, Tán lý Trần Tử Mẫn tiên sinh thi tập 贊理陳子敏先生詩集, Anh Liễm chi thi thảo英斂之詩草, Tăng bổ Vân Lộc Nguyễn lại bộ thị tập 增補雲麓阮吏部詩集, Từ thị thi tập 徐氏詩集, Du Hiên thi tập 輶軒詩集, Nam Anh tiến sĩ Mai Hiên xã đại nhân biệt thự thập bát vịnh 南英進士梅軒杜大人别墅十八詠.
Hoàng Trần miếu khôn phạm tự âm ca chương hợp cảo 皇陳廟坤範嗣音歌章合稿
Mô tả/description : Ngoài các bài Tấu văn 奏文, Thuyết kệ 説偈, Dụ 諭, Ca tắc 歌則 giáng bút bằng chữ Hán; Tiếp đến là bài Quốc triều nữ phạm diễn nghĩa từ 國朝女範演義詞 do Nguyễn Miên Trinh soạn theo thể ca Nôm 6-8, phỏng theo tác phẩm Nữ phạm toàn thiên của Lưu Thị nói về gương phụ nữ trong lịch sử Trung Quốc. Sau nữa là các chương viết theo thể ca Nôm nói về công, dung, ngôn, hạnh, hiếu nghĩa,… như: Phụ đức chương 婦德章, Phụ dung chương 婦容章, Phụ công chương 婦工章, Tại gia tòng phụ chương 在家從父章, Xuất giá tòng phu chương 出嫁從夫章,…; Và cuối cùng là các bài ca khuyết như: Phù ủng ca khuyết 扶擁歌闋, Tì bà ca khuyết 琵琶歌闋,…
Hoàng Việt văn tuyển 皇越文選
Mô tả/description : Tuyển tập văn đời Trần và đời Lê gồm 3 quyển, q.1: 15 bài phú cổ: Ngọc tỉnh liên phú 玉井連賦, Bạch Đằng giang phú 白藤江賦, …; q.2: 15 bài ký: Dục Thuý sơn tế linh tháp kí 浴翠山濟靈㙮記, Khai Nghiêm tự bi kí 開嚴寺碑記,…; q.3: 9 bài minh: Nhân Tông Chiêu Lăng bi minh 仁宗昭陵碑銘, Trung Tân quán bi minh 中津館碑銘,…
Hoàng Việt luật lệ ( luật mục ) 皇越律例
Mô tả/description : Bộ luật đầu tiên của triều Nguyễn ban hành dưới triều Gia Long vào năm 1813, cũng còn được gọi là luật Gia Long, toàn bộ gồm 22 quyển bao gồm cả dân luật và hình luật: q.1: Luật mục 律目 (hình vẽ về hình cụ, chế độ trang phục, giải thích thuật ngữ hình luật); q.2-3: Danh lệ 名例 (Ngũ hình 五刑, Thập ác 十惡, Bát nghị 八議, Ứng nghị giả phạm tội 應議者犯罪,…); q.4-5: Lại luật 吏律 (Chức chế 職制, Công thức 公式); q.6-8: Hộ luật 戶律 (Hộ dịch 戶役, Điền trạch 田宅, hôn nhân 婚姻,Thương khố 倉庫,…); q.9: Lễ luật 禮律 (Tế tự 祭祀, nghi chế 儀制); q.10-11: Binh luật 兵律 (Cung vệ 宫衛, quân chính 軍政,…); q.12-20: Hình luật 刑律 (Tặc đạo 賊盗, nhân mạng 人命, phạm gian 犯姦, tạp phạm 雜犯, đoạn ngục 斷獄,…); q.21: Công luật 工律 (Doanh tạo 營造, hà phòng 河防); q.22: Sách dẫn.
Hoàng Việt luật lệ ( q.02 ) 皇越律例
Mô tả/description : Bộ luật đầu tiên của triều Nguyễn ban hành dưới triều Gia Long vào năm 1813, cũng còn được gọi là luật Gia Long, toàn bộ gồm 22 quyển bao gồm cả dân luật và hình luật: q.1: Luật mục 律目 (hình vẽ về hình cụ, chế độ trang phục, giải thích thuật ngữ hình luật); q.2-3: Danh lệ 名例 (Ngũ hình 五刑, Thập ác 十惡, Bát nghị 八議, Ứng nghị giả phạm tội 應議者犯罪,…); q.4-5: Lại luật 吏律 (Chức chế 職制, Công thức 公式); q.6-8: Hộ luật 戶律 (Hộ dịch 戶役, Điền trạch 田宅, hôn nhân 婚姻,Thương khố 倉庫,…); q.9: Lễ luật 禮律 (Tế tự 祭祀, nghi chế 儀制); q.10-11: Binh luật 兵律 (Cung vệ 宫衛, quân chính 軍政,…); q.12-20: Hình luật 刑律 (Tặc đạo 賊盗, nhân mạng 人命, phạm gian 犯姦, tạp phạm 雜犯, đoạn ngục 斷獄,…); q.21: Công luật 工律 (Doanh tạo 營造, hà phòng 河防); q.22: Sách dẫn.
